Genco ERKAL! (Tiyatro - Sinema oyuncusu)

Tiyatro ve sinema oyuncusu Genco Erkal 1938 yılında İstanbul’da doğdu. 1959 yılından başlayarak Türkiye'nin önemli özel tiyatro topluluklarında oyuncu ve yönetmen olarak çalıştı.

Aziz Nesin’den Haldun Taner’e, Nazım Hikmet’ten Behiç Ak’a ve Yaşar Kemal’e birçok sanatçının eserlerini tiyatroya uyarladı. Senfonik konserlerde birçok yapıtı anlatıcı olarak seslendirdi.

Babası deniz subayı Reşat Bey, annesi moda tasarımcısı ve terzi Nebahat Erkal (Şerbetçi) idi. Galatasaray Lisesi İlkokulu'nda yatılı okuduktan sonra orta öğrenimini Robert Kolej'de, yükseköğrenimini İstanbul Üniversitesinin Psikoloji Bölümü'nde tamamladı.

Tiyatroya küçük yaştan itibaren ilgi duydu. Robert Kolej'deki öğrencilik günlerinde tiyatro ile yoğun olarak ilgilendi. Ailesi tiyatroculuk yapmasını onaylamadığı için üniversitede psikoloji eğitimi aldı, tiyatro ile amatör olarak uğraştı. 1957'de amatör bir oyuncu olarak Genç Oyuncular topluluğunun kuruluşunda yer aldı.

Profesyonel tiyatroya başlaması, Muhsin Ertuğrul'dan gelen teklifle oldu. İlk profesyonel oyunu Kenter Tiyatrosu'nda sahnelenen Çöl Faresi adlı oyundaki rolü idi. İlk profesyonel rejisi de Kenter Tiyatrosu'nda lonesco'nun tek perdelik "İskemleler" ve "Ders" oyunlarına yaptığı reji oldu. Oyunculuk yaşamına Kenter Tiyatrosu'ndan sonra Gülriz Sururi- Engin Cezzar Tiyatrosu'nda ve Ankara'da askerlik yaparken temas ettiği Ankara Sanat Tiyatrosu'nda devam etti. 1963’te Arena Tiyatrosu’nda sahnelenen Aslan Asker Şvayk oyunundaki Şvayk rolü ile dönemin tek tiyatro ödülü İlhan İskender Ödülü'nü kazandı. Ardından Gülriz Sururi-Engin Cezzar Tiyatrosu’nda Keşanlı Ali Destanı'nı yönetti.

1965 yılında Nikolay Gogol’un Bir Delinin Hatıra Defteri adlı öyküsünü tiyatroya uyarlayıp Türkiye'de Batılı anlamda metne dayalı sahnelenen ilk tek kişilik oyun olarak sahneledi. Yıllar boyunca üç farklı yorumla sahnelediği bu eser, onunla özdeşleşti. Tek kişilik oyunların ustası olarak tanındı.

Ankara Tiyatrosu'nda Asaf Çiğiltepe'nin sahnelediği "Arturo Ui’nin Önlenebilir Yükselişi" oyunu ile Brecht tiyatrosu ile tanıştı.

On yıl değişik tiyatrolarda oyuncu ve yönetmen olarak çalıştıktan sonra 1969 yılında Mehmet Akan, Şevket Altuğ, Ferit Erkal, Arif Erkin Güzelbeyoğlu ve Nurten Tunç ile birlikte devrimci bir tiyatro topluluğu olan Dostlar Tiyatrosu'nu kurdu. Genç Oyuncular'ın devamı olarak kurulan Dostlar Tiyatrosu'nun ilk oyunu 15 Ekim 1969'da sahneye konan Ha Me Ka Ha Ha Pe idi. "Durdurun Dünyayı İnecek Var"'ın ardından 1970'te sahnelenen "Rosenbergler Ölmemeliydi" ekibin çıkış oyunu oldu.

1978 yılında Brecht'in oyunlarından uyarladığı "Brecht Kabare"'yi sahneledi. Dostlar Tiyatrosu'nun kadrosu salonsuzluk ve bütçe sorunları sebebiyle 1980'lerde dağıldı ve Dostlar, prodüksiyon tiyatrosu olarak oyunlar sahnelemeye devam etti.

1993-1998 yılları arasında, Paris'te ve Avignon Festivali'nde Fransızca da oynamaya başlayan Genco Erkal, üç Fransız yapımında rol aldı: Nâzım Hikmet'ten Sevdalı Bulut, Philippe Minyana'dan Ou vas-tu Jérémie? ve Paulo Coelho'nun ünlü romanından uyarlanan Simyacı.

Senfonik konserlerde Prokofiev’in Peter ile Kurt, Stravinski’nin Askerin Öyküsü, Fazıl Say’ın Nazım adlı yapıtlarını anlatıcı olarak seslendirdi.

Önemli uluslararası film festivallerinde gösterilen ve birçok ödül kazanan At, Faize Hücum, Hakkari’de Bir Mevsim, Camdan Kalp ve uzun bir aradan sonra 2008 yılında çevrilen Pazar: Bir Ticaretin Masalı, Çağan Irmak'ın senaryosunu yazdığı ve yönettiği, 2010 yılında vizyona giren Prensesin Uykusu filminde filmlerinin başrolünde oynadı. TRT televizyonu için Haldun Taner'in ünlü müzikli oyunu Keşanlı Ali Destanı'nı yönetti ve oynadı.

2008 senesinde Sivas’93 isimli belgesel tiyatro oyununu yazdı ve yönetti. Oyuncuların birden fazla role girdiği bir epik tiyatro örneği olan bu oyunda, 1993 yılında Sivas Madımak Oteli’nde çıkarılan bir yangın sonucu ölen otuz üç kişinin hikâyesini konu edindi. Oyun, Türkiye ve Avrupa genelinde sahnelendi.

25 Kasım 2021'de Cumhurbaşkanına sosyal medya üzerinden hakaret ettiği iddiasıyla yargılanmış ve 14 Nisan 2022'de beraat etmiştir.

Rol Aldığı Bazı Tiyatro Oyunlarından bazıları: Othello, Keşanlı Ali Destanı, Sırça Kümes, Keloğlan, Durdurun Dünyayı İnecek Var, Ha Me Ka Ha Ha Pe, , Asiye Nasıl Kurtulur?, Havana Duruşması, Analık Davası, Aslan Asker Şvayk, Soruşturma, Zemberek, Abdülcanbaz, Azizname, Büyük Dümen, Şili'de Av, Alpagut Olayı, Düşmanlar, Kerem Gibi, Ezenler Ezilenler, Ortak, Sabotaj Oyunu, Bitmeyen Kavga, Gün Dönerken, Devrik Süleyman, İkili Oyun, Brecht – Kabare, Kafkas Tebeşir Dairesi, Ağrı Dağı Efsanesi, Galileo Galilei, Yaz, Ben Bertolt Brecht, Bay Puntila ile Uşağı Matti, Üzbik Baba, Buruk Ezgi, Merhaba, Sevdalı Bulut, Bir Delinin Hatıra Defteri, İnsanlarım, Bir Takım Azizlikler, İçimdeki Çığlık, Simyacı, Yosma, Yalınayak Sokrates, Can, Oyuncu, Yarışma, Yaşasın Savaş, Fay Hattı, Buluşma, Oyun Sonu, Sivas'93, Marks'ın Dönüşü, Kerem Gibi, Nereye Gidiyoruz, Şahdamarım.

Yönettiği oyunlar:

- Pazar Gezintisi: George Mitchele – Ankara Sanat Tiyatrosu.

- Durdurun Dünyayı İnecek Var : Anthony Newlwy ve Leslie Bricusse – Ankara Sanat Tiyatrosu.

Rol aldığı sinema filmleri: Üvey Evlat, Prensesin Uykusu, Pazar - Bir Ticaret Masalı, Camdan Kalp, Hakkari'de Bir Mevsim, Faize Hücum, At.

Rol aldığı Tv filmi: Genco, Bir Delinin Hatıra Defteri.

Rol aldığı Tv dizileri: 7 Yüz, Başka Yerde Yok, Keşanlı Ali Destanı.