Yüce Allah’ın insanlara dünyada verdiği hayat, iki cihanı elde etmeye yönelik büyük bir sermaye ve fırsattır. Fırsatın ganimet bilinip değerlendirilmesi, bir nevi uzmanların rehberliğinden geçmektedir. Bu konuda Kur’an; eşsizdir, Sahih Sünnet ile hazmedildiği takdirde maksat hasıl olur. Ancak, hayatın çok hızlı akmasından mütevellit, yolun başındaki gençler, hap şeklinde, daha somut ve pratik bilgi-tecrübe paylaşımı bekliyorlar. Aslında bizim de vermeye çalışacağımız bilgiler, hidayet kaynağımızdan yansıyan hüzmelerdir. Dolayısıyla Kur’an ve Sünnet merkezli kılavuzlukta bulunarak dünya-ahiret saadetine katkı sunmaya çalışacağız.

Hayata yeni başlayan gençler;

• Kur’an’ın vermek istediği mesajları, konu ve kıssa merkezli parçalar halinde özümsemeye çalış. Kur’an’ı, literal değil de -anlayarak- yaşayarak oku.
• Sevgili Peygamberimizin hayatını tek düze okuma; Fıkhü’s-Sîre merkezli çerçeveden bak. İcraatlarının arka planını araştır, sorgula.
• Tarihe, özellikle yakın tarihe vakıf ol; çıkarımlar yap.
• Tarihe damga vurmuş simaların biyografilerini oku, mutlaka ilham alabileceğin yerler vardır.
• Deyimlerin ve türkülerin tarihi seyrini (arka planını) öğren; dostlarınla muhabbet esnasında (gıybet ve malayani söz yerine) kullanırsın.
• Dünyadaki Müslümanlar için söyleyecek sözün, dertlenecek derdin olsun.
• Zan, vehim ve vesvese gibi ilim (bilgi) içermeyen kuruntularla (hislerinle) hareket etme, gerçekçi ol.
• Kimseyi ırkından, mezhebinden, inancından ötürü hor görme, ırkçılık ve mezhepçilik bağnazlığından kendini kurtar.
• Hedeflediğin meslekte, temayüz etmiş kimselerin hatırat kitaplarını oku. Meslek büyüklerine saygı ve hürmette kusur etme, onların tecrübelerinden yararlan.
• Her zaman güzel akıl danışabileceğin birilerini bul, sormaktan, öğrenmekten çekinme.
• Dengeli (ölçülü) orta yollu yaşa, insafı ve adaleti elden bırakma, istişareye önem ver.
• Nepotizm hastalığına düşme, önüne makul hedefler koy; kendi çabanla ve alın terinle başarabileceğine inan; Allah’ın hazinesi boldur, nasip eder.
• Hak ve hukuku her zaman gözet, meşru olmayan şeyleri kendine mübah görme.
• İşlerini meşru yollarla, kanunlar çerçevesinde hallet. “Kanunlara uymuyorlar” diye kötü örnekleri rol model alma.
• Haklı davanda hak ararken, sıralı ve hiyerarşik silsile ile mücadeleni sonuna kadar sürdür.
• Nezaket ve saygıyı hiç bırakma. Âdâb-ı muâşeret, diksiyon, bilgisayar, musiki ve el sanatları gibi hayatına değer katabilecek eğitimler al. Hayatın bir okul olduğunu, -tecrübe ederek- yaşayarak da öğreneceğini bil.
• Birileriyle ahbaplık edeceğinde gizli bir ajandan, hesabın bulunmasın; hasbîliği elden bırakma.
• Aile büyüğü baba, dede, nine vd. yaşlılarla dolu dolu vakit geçir. Geçmişleri, köyleri ve yaşadıkları dönemle ilgili onlara sorular sor; pişmanlıklarına, sevinçlerine ortak ol. Yarın onları kaybettiğinde “keşke” diye söylenme.
• Dünyaya imtihana geldiğini hiçbir zaman aklından çıkarma. Zamanını, namaz vakitlerini esas alarak tanzimini et. Hayatını spontane yaşama, uygulayamazsan dahi plan çiz.
• Hiç ölmeyecekmiş gibi dünyaya, hemen ölecekmiş gibi ahirete çalış.
• Küçük ve basit şeylerle mutlu olmasını bil; marka takıntısı yapma.
• “Sosyal medyada beğeni toplayacağım” diye nazarları, kem gözleri üzerine çekme; şöhret afettir.
• Statü hastalığına düçar olma; yarın toprağın altına sade bir kefenle gireceğini ve orada makam-mevkilerin hiç fayda vermeyeceğini unutma. Her zaman ahireti, ölümü düşün.
• Dünyada sana bahşedilen her bir nimetin emanet olduğunu unutma. Makam ve mevkileri, amaç değil de Allah’a kul olabilmeye araç kıl.
• Alçak gönüllülüğü, sadeliği, çalışkanlığı, mücadeleyi, sabırlı olmayı şiar edin.
• Bütçen ve imkânların nispetinde yakın ahbaplarınla hediyeleş.
• Her zaman anne ve babanın hayır duasına talip ol. Unutma ki, hayatının önündeki zor kapılar; hayır dualarla açılacaktır.
• İnsanın başına her bir şey gelebileceğini aklından çıkarma; kimseyi kınama.
• Yaşanan tüm olumsuzluklardan ders çıkar, kendi iç dünyanda muhasebede bulun.
• Mümkün mertebe yalnız ve boş kalma. Yalnız kaldığında, iç dünyanda -zihninde- bir şeyler kurarak veya günaha dalarak boşluğa düşebilirsin.
• Günlük siyasi çekişmelere, spor müsabakalarına, sosyal medyaya kendini çok kaptırma. Senin gibi düşünmeyenlerin de yaşama hakkı var.
• Bulunduğun topluma bir şeyler katma çabasında bulun.
• Gençliğini, enerjini ve heyecanını istismar ederek seni pis emellerinde kullanacak şer odaklarına, oluşumlara ve mihraklara fırsat verme; arkadaşlarını iyi seç.
• Üniversiteye gidiyorsan, saltanat sürmeye (!), başı boş yaşamaya, gezmeye-tozmaya gitme; akademi ile teoriyi birleştirmeye bak. Oradaki sınırlı zamanını çok iyi değerlendir.
• Alkol, kumar, zina, gıybet, israf, müstehcenlik, faiz, bitcoin, bahis vd. zararlı-yıkıcı alışkanlıklara, zamanın tuzaklarına karşı uyanık kal. Unutma ki, Hz. Allah; insanoğluna meşru sınırlar çizmiştir. Sınırlar aşıldığında hem imtihanı hem de insanlığı kaybetme tehlikesi var. Günümüzde hortlatılan bütün kötülüklerin arkasında sınırları aşmak yatmaktadır.
• Helal gıda ve helal lokmaya dikkat et. Nesillerin bozulmasının arkasında haram lokma yatmaktadır.
• Çevrende yaşanan bütün kötülük ve olumsuzluklar, iyiliğin anlamını ortaya çıkarmaktadır. Yeryüzünde iyiliği egemen kılmaya çalış. Karşılıksız, amasız ve şartsız iyilik; gerçek iyiliktir.
• Yaşanan olumsuzluklar karşısında direncini kaybetme, Allah’tan ümidini kesme.
• Başka milletlerin kültürüne özenme; senin bir aidiyetin var, kendi kültür mirasına sahip çık.
• Kin gütme, öfkeni yen, daima iyi tarafta ol. Affetmesini bil.
• Kalp kırma, gönül yıkma, aceleci davranma, yaptığın iyilikleri başa kakma.
• Çift kanatlı kuş timsali, dünyevi ve uhrevi yönden kendini yetiştir.
• Yabancı dil öğren, başka bir dil ile dünyaya bakan insanların çerçevesinden bak.
• Hayatına yön veren, temel felsefe edinebilecek ayet ve hadisleri ezberle.
• Hayatın çileli yolculuğunda daraldığın an Hz. Yusuf’un başından geçenleri düşün.
• Allah’a teslimiyette Hz. İbrahim’in hayatını yeniden oku.
• Dünyanın bir imtihan yeri olduğunu, istisnasız herkesin pişmanlık duyacağını unutma (Münâfikûn, 63/10).
• Ümmetçi mefkûreye sahip ol. Bunu pekiştirmenin yollarını ara; mesela, infaktaki çerçeveni geniş tut; akraban, köylün olmayan muhtaçları da gözet. Mazlum, fakir, yetim ve öksüzün; rengine, diline bakma. Senden bir şey istemeye gelenleri, -şayet mümkünse- boş çevirme.
• Sadaka vermeyi adet edin, mali gücün müsait değilse tebessüm ve güzel söz dahi sadakadır.
• Daima taharetine dikkat et, abdestsiz dolaşma.
• Tutumlu ol, devlet malını kullanırken titiz davran; tüyü bitmemiş yetimlerin hakkını düşün.
• Müteşebbis (girişimci) karaktere bürün. Sorumluluk almaktan çekinme.
• Kriz anlarını yönetmeyi öğren, Yönetirken de samimiyetten ayrılma.
• “Muktezayı hal” diye tabir edilir ki, bulunduğun ortamı süz, ona göre hareket et; nerede nasıl konuşulacağını, kime nasıl davranılacağını çok iyi belle. Sana çok fayda sağlayacağını unutma.
• İbadetlerini adet kabilinden yerine getirme; emredilmelerinin arkasındaki inceliği kavramaya ve ruhuna nakşetmeye çalış.
• Sabah namazlarından sonra uyumamaya çalış.

Listeyi uzatmak mümkündür. Ancak biz, burada ana çerçeveyi çizmeye çalıştık. Tavsiyelerimiz ütopik görünmekle birlikte ayakları yere basan ve uygulanabilir cinstendir. Hz. Allah cümle ümmetin gençliğine şuur ve ilham versin. Âmin.