Mastektomi nedir? Mastektomi türleri ve süreci

Mastektomi, meme kanseri teşhisi konmuş hastalarda tümörün yayılmasını önlemek ve kanserin tamamen ortadan kaldırılmasını sağlamak için kritik bir tedavi yöntemidir.

MASTEKTOMİ TÜRLERİ

Mastektomi, hastanın durumuna ve kanserin yayılma derecesine bağlı olarak farklı türlerde uygulanabilir:

1. Total (Basit) Mastektomi: Bu tür mastektomide, meme dokusunun tamamı, meme ucu, areola ve bazen koltuk altı lenf bezleri çıkarılır. Meme kasları ise genellikle korunur.

2. Modifiye Radikal Mastektomi: Bu prosedürde, meme dokusunun yanı sıra meme altındaki kaslar ve koltuk altı lenf bezleri de çıkarılır. Bu tür mastektomi, kanserin yayılma riski yüksek olan hastalar için tercih edilir.

3. Radikal Mastektomi: Günümüzde nadiren uygulanan bu yöntem, meme dokusunun, meme altındaki kasların ve koltuk altı lenf bezlerinin tamamının çıkarılmasını içerir. Özellikle ileri evre meme kanserlerinde kullanılır.

4. Kısmi (Segmental) Mastektomi: Bu yöntemde, sadece kanserli bölge ve çevresindeki küçük bir sağlıklı doku çıkarılır. Meme koruyucu cerrahi olarak da bilinir.

MASTEKTOMİ SÜRECİ

1. Hazırlık: Mastektomi öncesinde, hastanın sağlık durumu değerlendirilir ve gerekli tetkikler yapılır. Ameliyat öncesi dönemde hastaya, prosedürün nasıl gerçekleşeceği ve sonrasında neler bekleyebileceği hakkında bilgi verilir.

2. Ameliyat: Mastektomi genellikle genel anestezi altında gerçekleştirilir. Ameliyat süresi, mastektomi türüne ve hastanın durumuna bağlı olarak değişir. Cerrah, belirlenen mastektomi türüne göre meme dokusunu çıkarır ve gerekirse lenf bezlerini alır.

3. İyileşme: Ameliyat sonrası iyileşme süreci kişiden kişiye değişir. Hastalar genellikle birkaç gün içinde taburcu edilir, ancak tam iyileşme birkaç hafta sürebilir. Ameliyat sonrası dönemde, doktorun önerdiği egzersizler ve bakım rutinleri takip edilmelidir.

MASTEKTOMİ SONRASI DÖNEM

1. Fiziksel İyileşme: Mastektomi sonrası iyileşme sürecinde, hastalar genellikle hafif ağrı ve rahatsızlık hissederler. Doktor tarafından reçete edilen ağrı kesiciler ve bakım talimatları ile bu süreç daha rahat geçebilir. Ayrıca, ameliyat sonrası dönemde lenfödem (kol şişliği) riski bulunabilir, bu nedenle lenfödem önleyici önlemler alınmalıdır.

2. Psikolojik Destek: Mastektomi, hastaların psikolojik olarak da etkilenmesine neden olabilir. Meme kaybı, vücut imajı ve benlik saygısı üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Bu nedenle, hastaların psikolojik destek alması önemlidir. Aile, arkadaşlar ve destek grupları ile iletişim kurmak, hastaların bu süreci daha kolay atlatmasına yardımcı olabilir.

3. Rekonstrüktif Cerrahi: Mastektomi sonrası, bazı hastalar meme rekonstrüksiyonu (yeniden yapılandırma) isteyebilir. Bu prosedür, meme dokusunun yeniden oluşturulmasını sağlar ve hastaların kendilerini daha iyi hissetmelerine yardımcı olabilir. Rekonstrüktif cerrahi, mastektomi ile aynı anda veya daha sonra gerçekleştirilebilir.

MASTEKTOMİ VE RİSK FAKTÖRLERİ

Mastektomi, genellikle meme kanseri teşhisi konmuş hastalar için önerilir. Ancak, bazı durumlarda yüksek risk taşıyan bireyler için de profilaktik (önleyici) mastektomi önerilebilir. Bu durumlar arasında BRCA1 veya BRCA2 gen mutasyonları taşıyanlar, ailede güçlü bir meme kanseri öyküsü olanlar ve daha önce meme kanseri geçirmiş olanlar yer alır.

MASTEKTOMİ SONRASI YAŞAM

1. Düzenli Kontroller: Mastektomi sonrası dönemde, hastaların düzenli olarak doktor kontrollerine gitmesi önemlidir. Bu kontroller, kanserin tekrarlama riskini en aza indirmek ve genel sağlık durumunu izlemek amacıyla yapılır.

2. Sağlıklı Yaşam Tarzı: Hastaların sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemeleri, iyileşme sürecini olumlu yönde etkiler. Dengeli beslenme, düzenli egzersiz ve stresten uzak durmak, genel sağlık durumunu iyileştirir ve hastaların kendilerini daha iyi hissetmelerini sağlar.

3. Destek Grupları: Mastektomi geçiren hastalar için destek grupları, önemli bir moral ve motivasyon kaynağı olabilir. Bu gruplar, hastaların deneyimlerini paylaşmalarına, birbirlerine destek olmalarına ve süreçle başa çıkmalarına yardımcı olur.

Mastektomi, meme kanseri tedavisinde önemli bir rol oynayan cerrahi bir prosedürdür. Hastaların bu süreci daha iyi anlamaları ve gerekli önlemleri almaları, iyileşme sürecini olumlu yönde etkiler. Mastektomi ve sonrası hakkında daha fazla bilgi ve destek almak için sağlık uzmanlarına başvurmak önemlidir.