Madencilikte fiyat artışı zirvede: İhracat maliyeti yükseliyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2025 yılı Mart ayı Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE) verileri, yurt dışına yönelik üretim maliyetlerindeki artışın sürdüğünü ortaya koydu. Endeks, Mart ayında bir önceki aya göre %4,06 oranında artarken, yıllık bazda %19,34’lük bir yükseliş gösterdi.

SEKTÖREL ARTIŞTA MADENCİLİK ÖNE ÇIKTI

Sanayi sektörünün alt kırılımlarında ise dikkat çeken artışlar yaşandı. Yıllık bazda madencilik ve taş ocakçılığı sektörü %21,70, imalat sanayi ise %19,30 oranında artış gösterdi. Bu veriler, özellikle doğal kaynak temelli üretimin ihracat pazarındaki maliyet baskısını gözler önüne serdi.
Ana sanayi gruplarına bakıldığında, artış oranları farklılık gösterdi. Sermaye mallarında %23,24, dayanıklı tüketim mallarında %22,03, dayanıksız tüketim mallarında %20,82 ve ara mallarında %18,41 oranında artış yaşandı. Öte yandan, enerji grubunda yıllık bazda %5,08’lik bir düşüş kaydedilerek dikkat çeken bir istisna oluştu. Enerji fiyatlarındaki bu gerileme, küresel enerji arzındaki iyileşmelerle bağlantılı olabilir.

AYLIK BAZDA DA YUKARI YÖNLÜ HAREKET

Aylık değişimlerde de benzer bir tablo gözlemlendi. Madencilik ve taş ocakçılığı sektörü %4,24, imalat sanayi ise %4,05 oranında artış gösterdi. Ana sanayi gruplarında en dikkat çekici artış sermaye mallarında %5,38 ile gerçekleşirken, enerji grubunda %4,03’lük bir düşüş yaşandı.
Mart 2025 itibarıyla YD-ÜFE, bir önceki yılın Aralık ayına göre %8,32, 12 aylık ortalamalara göre ise %31,43 oranında arttı. Bu veriler, ihracata yönelik üretimde girdi maliyetlerinin ciddi boyutlara ulaştığını ve üreticilerin fiyat baskısını hissetmeye devam ettiğini gösteriyor.
Veriler, küresel ticarette rekabet gücünü etkileyen üretim maliyetlerinin Türkiye için yükselmeye devam ettiğini ortaya koyuyor. Özellikle sermaye mallarındaki yüksek artış, yatırım mallarının ihracatında fiyat baskısını artırabilirken; enerji maliyetlerindeki düşüş üreticiler için kısmi bir rahatlama sağlayabilir.